ΜΙΑ ΑΠΟΛΑΛΥΠΤΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΜΑΣ ΣΤΕΙΛΑΝΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΥΜΕ ΑΥΤΟΥΣΙΑ.
Στην επίκαιρη ερώτηση της κ. Δριτσέλη θα απαντήσει ο Υφυπουργός κ. Θεόδωρος Παπαθεοδώρου.
Η κ. Δριτσέλη έχει το λόγο για να αναπτύξει την ερώτησή της.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Ευχαριστούμε, κυρία συνάδελφε.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τρία λεπτά.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, κυρία Βουλευτά, ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία που μου δίνετε να τοποθετηθώ σε ένα θέμα το οποίο πιστεύω ότι είναι μία από τις βασικές πολιτικές αποφάσεις της σημερινής πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου, της οποίας –εννοώ της απόφασης αυτής- και η φιλοσοφία και η αντίληψη είναι βαθιά ριζωμένες τόσο στην εκπαιδευτική διαδικασία όσο και στην αναγνώριση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου.
Κοιτάξτε, εγώ πιστεύω ότι έξω από παρακολουθήματα μνημονίου ή καταργήσεις μνημονίου η αξιολόγηση είναι μια διαδικασία η οποία είναι απαραίτητη για την εκπαιδευτική διαδικασία. Και είναι απαραίτητη, διότι σε ένα χώρο όπου οι πάντες αξιολογούνται καλό θα ήταν να αξιολογηθούν και οι εκπαιδευτικοί. Γιατί το λέω αυτό; Γιατί προσωπικά πιστεύω στο εκπαιδευτικό έργο και θα απαντήσω επί της ουσίας της ερώτησής σας. Πιστεύω στο εκπαιδευτικό έργο, το οποίο σε όλες τις βαθμίδες είναι ποιοτικό. Διαφορετικά δεν θα είχαμε τα αποτελέσματα που έχουμε σήμερα. Αποτελεί ένα σύστημα το οποίο εμπεριέχει σήμερα πολλαπλά, ξεκάθαρα διατυπωμένα και καταγεγραμμένα κριτήρια, βάσει των οποίων θα απεικονίζεται με σαφήνεια και ευκρίνεια στα διάφορα επίπεδα η απόδοση του εκπαιδευτικού έργου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Δηλαδή, για να υπάρξει ένα σύστημα αξιολόγησης κατά την αντίληψη τη δική μας, την φιλοσοφία, την εκπαιδευτική πολιτική που θέλουμε να εφαρμόσουμε, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από ένα σύστημα εμπιστοσύνης μεταξύ των αξιολογούμενων και των αξιολογητών. Σωστά. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε πρώτ’ απ’ όλα από ένα περιβάλλον αξιολόγησης. Με αυτό το οποίο, λοιπόν, ξεκινήσαμε παράλληλα με το Προεδρικό Διάταγμα, παράλληλα με την τροπολογία που ήρθε σε νομοσχέδιο με τη διαδικασία του κατεπείγοντος -και απλώς θα το συζητήσουμε στο πλαίσιο ενός άλλου νομοσχεδίου την επόμενη εβδομάδα- για την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στη δευτεροβάθμια και πρωτοβάθμια εκπαίδευση ποιος διαφωνεί; Η Α.ΔΙ.Π., όπως λειτουργεί για τα πανεπιστήμια, για να είναι ανεξάρτητη αρχή αξιολόγησης, θα λειτουργεί και για τη δευτεροβάθμια και πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Αυτό όμως που μας ενδιαφέρει είναι και η γενίκευση -και αυτό έρχεται συμπληρωματικά με απόφαση που υπέγραψα πριν από δύο ημέρες- της αυτοαξιολόγησης σε όλες τις εκπαιδευτικές μονάδες. Άρα, ξεκινάμε από την αυτοαξιολόγηση του σχολείου, του εκπαιδευτικού έργου, της εκπαιδευτικής μονάδας. Για ποιο λόγο; Για να γνωρίσουμε τα δεδομένα του σχολείου, για να έχουμε αντίληψη της εκπαιδευτικής διαδικασίας που υπάρχει μέσα στο σχολείο και να την αξιολογήσουμε, για να δούμε τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα.
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξης του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υπουργού)
Κύριε Πρόεδρε, λόγω της σοβαρότητας του θέματος θα ήθελα την ανοχή σας για ένα λεπτό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Η Βουλή
ενέκρινε τη ζητηθείσα άδεια.
Θα συζητηθεί η με αριθμό 1116/4-3-2013 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού Τρικάλων του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Ενωτικού Κοινωνικού Μετώπου κ. Παναγιώτας Δριτσέλη προς τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, σχετικά με το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.
Θα συζητηθεί η με αριθμό 1116/4-3-2013 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού Τρικάλων του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Ενωτικού Κοινωνικού Μετώπου κ. Παναγιώτας Δριτσέλη προς τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, σχετικά με το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.
Στην επίκαιρη ερώτηση της κ. Δριτσέλη θα απαντήσει ο Υφυπουργός κ. Θεόδωρος Παπαθεοδώρου.
Η κ. Δριτσέλη έχει το λόγο για να αναπτύξει την ερώτησή της.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, πριν λίγους μήνες δώσατε στη δημοσιότητα τη μελέτη της ομάδας εργασίας του Υπουργείου σχετικά με το ζήτημα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Λίγες μέρες αργότερα δημοσιεύσατε το σχέδιο προεδρικού διατάγματος, με το οποίο περιγράφετε τις διαδικασίες και τις
διαστάσεις της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και των υπόλοιπων συντελεστών της εκπαίδευσης και της διοίκησης γενικότερα. Την προηγούμενη Παρασκευή καταθέσατε τροπολογία, σε άσχετο βέβαια σχέδιο νόμου, όπου δημιουργείται μία Αρχή η οποία θα αξιολογεί τις σχολικές μονάδες και τη διοίκηση της εκπαίδευσης στο σύνολό της. Την αποσύρατε, βέβαια, αλλά δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι θα επανέλθετε με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο.
Σήμερα, λοιπόν, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ολόκληρη την υπουργική παλέτα σχετικά με το ζήτημα και η μελέτη αυτών των θεσμικών παρεμβάσεων μάς έχει οδηγήσει αβίαστα σε ένα συμπέρασμα, ότι η αξιολόγηση την οποία προωθείτε δεν είναι τίποτα άλλο από ένα άλλοθι για επικείμενες απολύσεις εκπαιδευτικών και ενδεχομένως και την δικαιολόγηση της κατάργησης και της συγχώνευσης σχολικών μονάδων.
Και είναι ειρωνικό, ξέρετε, το γεγονός ότι, αφού διασύρετε τους εκπαιδευτικούς αντί να τους στηρίζετε, αφού τους διαπομπεύετε αντί να τους επιμορφώνετε με ουσιαστικά και διά βίου σεμινάρια, αφού τους καθιστάτε ουσιαστικά φοβισμένους, κακοπληρωμένους και πειθήνιους υπαλλήλους, ακούσαμε χθες τον Υπουργό, κ. Αρβανιτόπουλο, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων να επιμένει να μιλά για εξυγίανση της εκπαίδευσης και για αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού. Επίσης, τον ακούσαμε να μιλάει και να μας καθησυχάζει ότι η αξιολόγηση δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα. Και πραγματικά δεν μπορούμε να καταλάβουμε πού στηρίζετε αυτή τη διαπίστωση, από τη στιγμή που η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών συνδέεται με τη μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη -σύμφωνα και με το μνημονιακό θεσμικό πλαίσιο- και από τη στιγμή που το σχέδιο προεδρικού διατάγματος, σε συνδυασμό με το ν. 4024/2011, συνδέει το βαθμό με το μισθό.
Επομένως, η αξιολόγηση έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, καθώς η τυχόν αρνητική αξιολόγηση σημαίνει καθήλωση των αποδοχών, σημαίνει στασιμότητα στην εξέλιξη και φυσικά ανοίγει ο δρόμος και για απολύσεις εκπαιδευτικών.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτού)
Επίσης -κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα την ανοχή σας για τριάντα δευτερόλεπτα- πολύ σοβαρά είναι και τα επιστημονικά ατοπήματα που εντοπίζουμε στην αξιολόγηση που σχεδιάζετε.
Η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, σύμφωνα με διεθνή ερευνητικά δεδομένα, είναι μία διαδικασία η οποία βασίζεται στην εμπιστοσύνη που δομείται ανάμεσα στους φορείς της εκπαίδευσης και επίσης η αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης είναι ένα θέμα το οποίο σχετίζεται με τη διάθεση των οικονομικών πόρων.
Εσείς έχετε υπογράψει σκληρά μνημονιακά μέτρα, που διαλύουν τη δημόσια χρηματοδότηση για την Παιδεία και καθιστάτε τη χώρα μας ουραγό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με μόλις 2% χρηματοδότηση για τη Παιδεία.
Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, θέλω να σας ρωτήσω αν προτίθεστε, έστω και τώρα, να ανακαλέσετε όλα αυτά τα νομοθετήματα που στόχο έχουν την υποβάθμιση του εκπαιδευτικού και όχι την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου και με ποιους συγκεκριμένους τρόπους σκοπεύετε να αναβαθμίσετε την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου, όταν ο δεδηλωμένος στον Προϋπολογισμό στόχος της Κυβέρνησης είναι η δραστική περικοπή της δημόσιας χρηματοδότησης, το κλείσιμο σχολείων και η καταρράκωση των εκπαιδευτικών και του έργου τους.
Κύριε Υπουργέ, πριν λίγους μήνες δώσατε στη δημοσιότητα τη μελέτη της ομάδας εργασίας του Υπουργείου σχετικά με το ζήτημα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Λίγες μέρες αργότερα δημοσιεύσατε το σχέδιο προεδρικού διατάγματος, με το οποίο περιγράφετε τις διαδικασίες και τις
διαστάσεις της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και των υπόλοιπων συντελεστών της εκπαίδευσης και της διοίκησης γενικότερα. Την προηγούμενη Παρασκευή καταθέσατε τροπολογία, σε άσχετο βέβαια σχέδιο νόμου, όπου δημιουργείται μία Αρχή η οποία θα αξιολογεί τις σχολικές μονάδες και τη διοίκηση της εκπαίδευσης στο σύνολό της. Την αποσύρατε, βέβαια, αλλά δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι θα επανέλθετε με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο.
Σήμερα, λοιπόν, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ολόκληρη την υπουργική παλέτα σχετικά με το ζήτημα και η μελέτη αυτών των θεσμικών παρεμβάσεων μάς έχει οδηγήσει αβίαστα σε ένα συμπέρασμα, ότι η αξιολόγηση την οποία προωθείτε δεν είναι τίποτα άλλο από ένα άλλοθι για επικείμενες απολύσεις εκπαιδευτικών και ενδεχομένως και την δικαιολόγηση της κατάργησης και της συγχώνευσης σχολικών μονάδων.
Και είναι ειρωνικό, ξέρετε, το γεγονός ότι, αφού διασύρετε τους εκπαιδευτικούς αντί να τους στηρίζετε, αφού τους διαπομπεύετε αντί να τους επιμορφώνετε με ουσιαστικά και διά βίου σεμινάρια, αφού τους καθιστάτε ουσιαστικά φοβισμένους, κακοπληρωμένους και πειθήνιους υπαλλήλους, ακούσαμε χθες τον Υπουργό, κ. Αρβανιτόπουλο, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων να επιμένει να μιλά για εξυγίανση της εκπαίδευσης και για αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού. Επίσης, τον ακούσαμε να μιλάει και να μας καθησυχάζει ότι η αξιολόγηση δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα. Και πραγματικά δεν μπορούμε να καταλάβουμε πού στηρίζετε αυτή τη διαπίστωση, από τη στιγμή που η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών συνδέεται με τη μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη -σύμφωνα και με το μνημονιακό θεσμικό πλαίσιο- και από τη στιγμή που το σχέδιο προεδρικού διατάγματος, σε συνδυασμό με το ν. 4024/2011, συνδέει το βαθμό με το μισθό.
Επομένως, η αξιολόγηση έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, καθώς η τυχόν αρνητική αξιολόγηση σημαίνει καθήλωση των αποδοχών, σημαίνει στασιμότητα στην εξέλιξη και φυσικά ανοίγει ο δρόμος και για απολύσεις εκπαιδευτικών.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτού)
Επίσης -κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα την ανοχή σας για τριάντα δευτερόλεπτα- πολύ σοβαρά είναι και τα επιστημονικά ατοπήματα που εντοπίζουμε στην αξιολόγηση που σχεδιάζετε.
Η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, σύμφωνα με διεθνή ερευνητικά δεδομένα, είναι μία διαδικασία η οποία βασίζεται στην εμπιστοσύνη που δομείται ανάμεσα στους φορείς της εκπαίδευσης και επίσης η αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης είναι ένα θέμα το οποίο σχετίζεται με τη διάθεση των οικονομικών πόρων.
Εσείς έχετε υπογράψει σκληρά μνημονιακά μέτρα, που διαλύουν τη δημόσια χρηματοδότηση για την Παιδεία και καθιστάτε τη χώρα μας ουραγό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με μόλις 2% χρηματοδότηση για τη Παιδεία.
Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, θέλω να σας ρωτήσω αν προτίθεστε, έστω και τώρα, να ανακαλέσετε όλα αυτά τα νομοθετήματα που στόχο έχουν την υποβάθμιση του εκπαιδευτικού και όχι την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου και με ποιους συγκεκριμένους τρόπους σκοπεύετε να αναβαθμίσετε την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου, όταν ο δεδηλωμένος στον Προϋπολογισμό στόχος της Κυβέρνησης είναι η δραστική περικοπή της δημόσιας χρηματοδότησης, το κλείσιμο σχολείων και η καταρράκωση των εκπαιδευτικών και του έργου τους.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Ευχαριστούμε, κυρία συνάδελφε.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τρία λεπτά.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, κυρία Βουλευτά, ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία που μου δίνετε να τοποθετηθώ σε ένα θέμα το οποίο πιστεύω ότι είναι μία από τις βασικές πολιτικές αποφάσεις της σημερινής πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου, της οποίας –εννοώ της απόφασης αυτής- και η φιλοσοφία και η αντίληψη είναι βαθιά ριζωμένες τόσο στην εκπαιδευτική διαδικασία όσο και στην αναγνώριση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου.
Κοιτάξτε, εγώ πιστεύω ότι έξω από παρακολουθήματα μνημονίου ή καταργήσεις μνημονίου η αξιολόγηση είναι μια διαδικασία η οποία είναι απαραίτητη για την εκπαιδευτική διαδικασία. Και είναι απαραίτητη, διότι σε ένα χώρο όπου οι πάντες αξιολογούνται καλό θα ήταν να αξιολογηθούν και οι εκπαιδευτικοί. Γιατί το λέω αυτό; Γιατί προσωπικά πιστεύω στο εκπαιδευτικό έργο και θα απαντήσω επί της ουσίας της ερώτησής σας. Πιστεύω στο εκπαιδευτικό έργο, το οποίο σε όλες τις βαθμίδες είναι ποιοτικό. Διαφορετικά δεν θα είχαμε τα αποτελέσματα που έχουμε σήμερα. Αποτελεί ένα σύστημα το οποίο εμπεριέχει σήμερα πολλαπλά, ξεκάθαρα διατυπωμένα και καταγεγραμμένα κριτήρια, βάσει των οποίων θα απεικονίζεται με σαφήνεια και ευκρίνεια στα διάφορα επίπεδα η απόδοση του εκπαιδευτικού έργου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Δηλαδή, για να υπάρξει ένα σύστημα αξιολόγησης κατά την αντίληψη τη δική μας, την φιλοσοφία, την εκπαιδευτική πολιτική που θέλουμε να εφαρμόσουμε, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από ένα σύστημα εμπιστοσύνης μεταξύ των αξιολογούμενων και των αξιολογητών. Σωστά. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε πρώτ’ απ’ όλα από ένα περιβάλλον αξιολόγησης. Με αυτό το οποίο, λοιπόν, ξεκινήσαμε παράλληλα με το Προεδρικό Διάταγμα, παράλληλα με την τροπολογία που ήρθε σε νομοσχέδιο με τη διαδικασία του κατεπείγοντος -και απλώς θα το συζητήσουμε στο πλαίσιο ενός άλλου νομοσχεδίου την επόμενη εβδομάδα- για την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στη δευτεροβάθμια και πρωτοβάθμια εκπαίδευση ποιος διαφωνεί; Η Α.ΔΙ.Π., όπως λειτουργεί για τα πανεπιστήμια, για να είναι ανεξάρτητη αρχή αξιολόγησης, θα λειτουργεί και για τη δευτεροβάθμια και πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Αυτό όμως που μας ενδιαφέρει είναι και η γενίκευση -και αυτό έρχεται συμπληρωματικά με απόφαση που υπέγραψα πριν από δύο ημέρες- της αυτοαξιολόγησης σε όλες τις εκπαιδευτικές μονάδες. Άρα, ξεκινάμε από την αυτοαξιολόγηση του σχολείου, του εκπαιδευτικού έργου, της εκπαιδευτικής μονάδας. Για ποιο λόγο; Για να γνωρίσουμε τα δεδομένα του σχολείου, για να έχουμε αντίληψη της εκπαιδευτικής διαδικασίας που υπάρχει μέσα στο σχολείο και να την αξιολογήσουμε, για να δούμε τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα.
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξης του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υπουργού)
Κύριε Πρόεδρε, λόγω της σοβαρότητας του θέματος θα ήθελα την ανοχή σας για ένα λεπτό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Βεβαίως, κύριε Υπουργέ,
συνεχίστε.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων,
Πολιτισμού και Αθλητισμού): Ξεκινάμε, λοιπόν, από την αυτοαξιολόγηση του
σχολείου, για να δούμε τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα και πάνω απ’ όλα να υπάρξει
μία αναλυτική παρουσίαση του εκπαιδευτικού έργου.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό και εκεί εγώ θα περίμενα ότι τουλάχιστον, όχι απλά θα είχαμε συμφωνήσει στη διαδικασία, αλλά θα λέγαμε ότι υπάρχει μία ασφαλιστική δικλείδα. Διότι από τη στιγμή που θα υπάρξει αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, αυτή θα αποτελέσει το έδαφος για την αξιολόγηση η οποία θα γίνει βάσει του Προεδρικού Διατάγματος, μια αξιολόγηση η οποία δεν μπορεί να απέχει πάρα πολύ από την αυτοαξιολόγηση. Για ποιο λόγο; Διότι δεν μπορούν οι ίδιοι οι άνθρωποι, οι σχολικοί σύμβουλοι, οι διευθυντές, να αξιολογούν με διαφορετικό τρόπο τα ίδια πράγματα.
Δεύτερον, θεσπίζουμε την Α.ΔΙ.Π.. Για ποιο λόγο; Ακριβώς για να μπορεί να εκδικάζει ενστάσεις. Ακριβώς για να μην είναι ούτε ο Υπουργός ούτε ο Γενικός Γραμματέας ούτε κάποιο άλλο από τα εμπλεκόμενα μέρη αυτό το οποίο θα έρθει να εκδικάσει σε δεύτερο βαθμό την οποιαδήποτε ένσταση αμφισβήτησης του εκπαιδευτικού. Σας το λέω και από πεποίθηση νομική για την ασφάλεια δικαίου, η οποία πρέπει να υπάρξει ως προϋπόθεση για να πετύχει η αξιολόγηση. Προσωπικά θέλω να πετύχει η αξιολόγηση.
Πέρα από το περιβάλλον της αξιολόγησης, το οποίο χρειάζεται εμπιστοσύνη και αυτοαξιολόγηση, πέρα από τη θεσμοθέτηση της Α.ΔΙ.Π., εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι αυτή αξιολόγηση που θα έρθει με το Προεδρικό Διάταγμα να έχει σαφή κριτήρια και να μπορεί να σκιαγραφεί με πληρότητα το εκπαιδευτικό έργο. Άρα, τι γίνεται σήμερα; Τα κριτήρια αυτά αποτυπώνουν καλές πρακτικές. Προσφέρουν ένα συνεχές αναπτυξιακό πλαίσιο για τον εκπαιδευτικό. Παρέχουν στον εκπαιδευτικό πλαίσιο αυτοαξιολόγησης. Αποτελούν έναν κοινό τόπο επί του οποίου ανταλλάσσονται επιχειρήματα μεταξύ του αξιολογούμενου και του εκπαιδευτικού.
Κοιτάξτε, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι κάτι άλλο. Αναφερθήκατε σε δυο καίρια προβλήματα αυτή τη στιγμή του ν. 4024 και αυτό βρίσκεται ακόμη σε συζήτηση. Γιατί; Η αξιολόγηση πρέπει να είναι συνδεδεμένη με το βαθμολόγιο. Διότι –διαφορετικά- γιατί αξιολογούμε; Για να πούμε ότι όλοι είναι καλοί ή όλοι είναι κακοί; Δεν θα πρέπει να υπάρξει μια αποτίμηση αυτού, ο οποίος έχει περισσότερα προσόντα, έχει περισσότερο προσφέρει στην εκπαίδευση από τον άλλο που έχει λιγότερα; Όχι! Το πρόβλημά μας είναι η κρησάρα. Το πρόβλημα το οποίο συζητούμε με το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης είναι ότι μπορούμε να εφαρμόσουμε αξιολογητικά συστήματα για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους. Οι εκπαιδευτικοί δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι σαν τους υπόλοιπους.
Επομένως, από τον Β’ προς τον Α’ βαθμό δεν μπορεί να εξελίσσεται μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό, γιατί στην ουσία για τον εκπαιδευτικό –και το πιστεύω αυτό, το έχω συζητήσει με τον Υπουργό κ. Μανιτάκη- είναι αντικίνητρο. Άρα, εμείς θέλουμε να δώσουμε κίνητρα στον εκπαιδευτικό, έτσι ώστε να βελτιώσει το έργο του.
Στη δευτερολογία μου θα εξηγήσω και τις άλλες πτυχές αυτής της πολιτικής.
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Η συνάδελφος κ. Παναγιώτα Δριτσέλη έχει το λόγο για τρία λεπτά.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, οι διαβεβαιώσεις για αγνές προθέσεις και για προσπάθεια αναβάθμισης του εκπαιδευτικού έργου νομίζω ότι δεν πείθουν κανέναν πια. Ξέρουμε πολύ καλά ότι η αξιολόγηση θα χρησιμοποιηθεί κατά γράμμα ως εργαλείο διαλογής των εκπαιδευτικών σε προακτέους και μη προακτέους με ό,τι συνέπειες αυτό μπορεί να έχει.
Επιπλέον, σας βλέπουμε με μονομερείς ενέργειες και με παράκαμψη της Βουλής συνεχώς σε τόσο σοβαρά ζητήματα και καταλαβαίνουμε ότι η λειτουργία του Υπουργείου Παιδείας πλέον καθορίζεται από τις επιταγές των δανειστών και των κλιμακίων των τεχνοκρατών της τρόικας, οι οποίοι εξακολουθούν να πειραματίζονται με τη δημόσια παιδεία και εν γένει με το δημόσιο συμφέρον.
Το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, κύριε Υπουργέ, επιτρέπει τις απολύσεις των εκπαιδευτικών παρά τα όσα διατείνεστε. Στο άρθρο 95 της τελευταίας έκδοσης του Υπαλληλικού Κώδικα προβλέπεται η απόλυση για όσους συγκεντρώνουν δυο αρνητικές κρίσεις.
Επιπλέον, η μισθολογική και βαθμολογική στασιμότητα προβλέπεται από την πρώτη αρνητική κρίση στο σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος. Εν τω μεταξύ, ευνουχίζετε την ελεύθερη βούληση, υπονομεύετε τη συνεργασία, την αλληλεγγύη και το διάλογο ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς. Προάγετε τον ανταγωνισμό μεταξύ τους, προάγετε τον ανταγωνισμό μεταξύ των σχολικών μονάδων.
Με άλλα λόγια, η αξιολόγησή σας με τελείως αντιεπιστημονικά κριτήρια προσπαθεί να αποτιμήσει το έργο των εκπαιδευτικών και όχι να δώσει λύσεις και να απαντήσει σε υφιστάμενα προβλήματα ή έστω σε προβληματικές συμπεριφορές. Οι βαθμολογίες, οι οποίες φυσικά είναι εμπνευσμένες από νεοφιλελεύθερες στρατηγικές, συναρτώνται με εσφαλμένες μεταβλητές, όπως είναι η σχολική διαρροή και η βαθμολογική επίδοση.
Θα ήθελα να σας παραπέμψω σε διεθνή βιβλιογραφία, η οποία τεκμηριώνει ότι η σχολική αποτυχία συναρτάται από διάφορους άλλους παράγοντες –εκτός από τη δουλειά του εκπαιδευτικού- όπως η φτώχεια, τα μνημόνια, η υποχρηματοδότηση και ο κοινωνικός αποκλεισμός, για τα οποία δεν βλέπουμε να κάνετε κάτι και από τα οποία πηγάζει ουσιαστικά το πρόβλημα αυτή τη στιγμή στην εκπαίδευση.
Στο ΣΥΡΙΖΑ εκκινούμε από την επιστημονικότητα μιας θέσης και με κριτήριο πάντα τον άνθρωπο –απάντηση σε όλες τις ερωτήσεις για εμάς είναι ο άνθρωπος- και λέμε πολύ απλά ότι η βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού σχετίζεται με τη βελτίωση της θέσης του εκπαιδευτικού. Τι εννοούμε λέγοντας βελτίωση της θέσης του εκπαιδευτικού; Εννοούμε φυσικά καλύτερες συνθήκες δουλειάς, εργασιακή ασφάλεια, εκπαιδευτική ελευθερία.
Οι νεοφιλελεύθερες θέσεις του ΟΑΣΑ και άλλων διεθνών οργανισμών, τους οποίους αντιγράφετε, είναι επιστημονικά εσφαλμένες και πολιτικά αυτή τη στιγμή κατασκευασμένες. Η αποτίμηση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου εμπεριέχει όχι τον καταναγκασμό σίγουρα, ούτε τις πυραμιδικές σχέσεις εξουσίας, εμπεριέχει την ελεύθερη συναίνεση και τη συλλογική αλληλεπίδραση.
Κύριε Υπουργέ, σας ζητούμε και σας καλούμε να αποσύρετε άμεσα όλα αυτά τα νομοθετήματα που εκβιάζουν τη σχολική διαδικασία και στα οποία εναντιώνεται ολόκληρη η επιστημονική κοινότητα. Σας καλούμε να δεσμευτείτε ενώπιον της Βουλής ότι ούτε ένας εκπαιδευτικός δεν πρόκειται να απολυθεί με τη δικαιολογία αυτού του στρεβλού συστήματος αξιολόγησης. Ζητούμε την απόσυρση όλων των μνημονιακών αυτών νομοθετημάτων και την άμεση αποδέσμευση επαρκών οικονομικών πόρων για την ελληνική παιδεία, την οποία έχουμε ανάγκη για την ανασυγκρότηση της χώρας αυτή τη στιγμή. Καταλαβαίνω ότι σας είναι πάρα πολύ δύσκολο, διότι ξέρουμε ότι τους προϋπολογισμούς τους γράφουν αυτή τη στιγμή τα κλιμάκια της τρόικας και εσείς απλά τους υπογράφετε.
Μια και μιλάμε για εκπαιδευτικές διαδικασίες, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα θέμα και πραγματικά θα ήθελα να απαντήσετε, κύριε Υπουργέ. Δεν ξέρω εάν έχετε ενημερωθεί σχετικά -θα πω μόνο δυο λόγια- με αφορμή τα γνωστά γεγονότα στις Σκουριές εδώ και λίγες ημέρες. Η Αστυνομία και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία έχουν επιδοθεί σε μια απαράδεκτη τακτική, όπου καλούν και ανακρίνουν τους μαθητές.
Καταλαβαίνετε ότι πρόκειται για ένα αδιανόητο γεγονός, όπου στο γενικότερο πλαίσιο εκφοβισμού και τρομοκράτησης στην περιοχή, στοχοποιούνται ουσιαστικά και ασκείται ψυχολογική βία στους μαθητές, με δυσμενείς συνέπειες –όπως καταλαβαίνετε- και στην ψυχοσύνθεση των παιδιών και στην παιδαγωγική διαδικασία.
Είναι προφανές ότι τα παιδιά χρησιμοποιούνται ως ένα άλλο μέσο καταστολής και τρομοκράτησης της εκεί κοινωνίας, η οποία διεκδικεί τα δίκαια αιτήματά της. Πρέπει οπωσδήποτε, κύριε Υπουργέ, να υψώσουμε μια ασπίδα προστασίας απέναντι στα παιδιά και σας καλούμε, αφενός να καταγγείλετε το γεγονός και αφετέρου να πράξετε τα δέοντα, προκειμένου να παυθούν τέτοιου είδους ενέργειες.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Σας ευχαριστούμε κι εμείς.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): Κυρία Δριτσέλη, θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι η λογική σας είναι πολύ εξωτική για τη σοβαρότητα του θέματος. Δηλαδή, ποιες είναι οι μονομερείς ενέργειες;
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχόμενου.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): Το γεγονός ότι ακριβώς επειδή πρόκειται για μια Ανεξάρτητη Αρχή, θελήσαμε αυτό να γίνει με μια τροπολογία σε νομοσχέδιο, δηλαδή να έρθει ως τροπολογία και να το ψηφίσουμε; Δεν υπάρχει καμμία δυσκολία σε αυτό.
Εκεί πραγματικά θα ήθελα και τη δική σας θέση για το εάν χρειάζεται ή όχι μια Ανεξάρτητη Αρχή για τη διασφάλιση της ποιότητας. Αν η μνήμη μου δεν με απατά, επειδή έχουμε μελετήσει με προσοχή το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την παιδεία, εσείς το λέτε λογοδοσία των εκπαιδευτικών. Αλλά κάπου θα πρέπει να λογοδοτούν και κάποιος θα πρέπει να έρθει μετά, τουλάχιστον, για να εγγυάται ότι η διαδικασία είναι βάση διαφανών κριτηρίων...
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Είπα για αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): ... και πάνω απ’ όλα ότι η διαδικασία είναι δίκαιη. Διότι αυτό το οποίο προσπαθούμε να διασφαλίσουμε, δεχόμενοι και την κριτική για ενδεχόμενες παραλείψεις ή για ενέργειες, οι οποίες δεν είναι σωστές, είναι να το συζητήσουμε. Να συζητήσουμε τα κριτήρια και τη διαδικασία, η οποία θα έχει μια κοινότητα στόχου, ότι δηλαδή θα αποδεχθούμε το βασικό, πως η αξιολόγηση χρειάζεται. Αυτή τη στιγμή αμφισβητείται ακόμη και η ύπαρξη ή η χρησιμότητα της αξιολόγησης, γι’ αυτό λέω ότι ίσως αυτό να ανταποκρίνεται σε μια εξωτική κριτική.
Αναφερθήκατε σε έρευνες διεθνών οργανισμών. Θα σας πω ότι το Διεθνές Κέντρο Ποιότητας του Εκπαιδευτικού Έργου επιβεβαιώνει ότι η αξιολόγηση με διαβαθμισμένα κριτήρια, δηλαδή με μετρήσιμα κριτήρια, αποτελεί για τους εκπαιδευτικούς ένα δίκαιο μέσο αξιολόγησης. Αυτό, λοιπόν, το οποίο επιλέξαμε να κάνουμε είναι ότι μεταξύ των άλλων προσεγγίσεων, οι οποίες είναι απόλυτα ποσοτικές, προτείνουμε μια προσέγγιση, η οποία θα συνδυάζει ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια, έτσι ώστε τα κριτήρια αυτά να μας βοηθήσουν για να αποτυπώσουμε καλύτερα το δυναμισμό του εκπαιδευτικού έργου.
Θα δείτε ότι ακόμα και σε σχέση με το σχέδιο υπάρχουν προσαρμογές. Και γιατί υπάρχουν προσαρμογές; Διότι η συζήτηση η οποία γίνεται με τον εκπαιδευτικό κόσμο δίνει συχνά τη δυνατότητα να ξανασκεφθούμε ποιος αξιολογεί τι. Και γι’ αυτό είπα προηγουμένως ότι μας ενδιαφέρει πάνω απ’ όλα να υπάρχει ένα πλαίσιο αξιολόγησης, το οποίο να δίνει τη δυνατότητα για περαιτέρω ανάπτυξη του εκπαιδευτικού έργου.
(Στο σημείο αυτό κτυπά το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Στις δυο παρατηρήσεις που κάνατε, θα απαντήσω αμέσως. Από τη μια πλευρά προβλέπονται απολύσεις. Απολύσεις προβλέπονται γενικότερα για το δημόσιο. Η αξιολόγηση ακόμα και σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης. Βεβαίως και συνεπάγεται μια στασιμότητα σε σχέση με την εξέλιξη κάποιου. Όμως, συνεπάγεται και κάτι παραπάνω. Συνεπάγεται ένα κίνητρο, το οποίο είναι η βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου, διότι από την άλλη πλευρά θα υπάρχουν και υπάρχουν -προβλέπονται σήμερα, προβλέπονται μέσω της Α.ΔΙ.Π- όλα αυτά τα προγράμματα. Επειδή πιστεύετε και πιστεύουμε ότι όλοι οι άνθρωποι δεν έχουν τις ίδιες δυνατότητες, πρέπει όμως να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες.
Αυτό το οποίο εμείς θα κατοχυρώσουμε είναι ότι αυτός ο οποίος ενδεχομένως να μην έχει βαθμολογηθεί κατάλληλα, να έχει την υποστήριξη μέσα από επιμορφωτικά προγράμματα, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις όχι της αξιολόγησης, αλλά του εκπαιδευτικού έργου.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Το θέμα είναι τι εφόδια δίνει.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Κυρία συνάδελφε, ξέρετε ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα τέτοιου διαλόγου τώρα.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): Τελειώνω, με την παρατήρηση που κάνατε για την προσαγωγή μαθητών.
Ξέρετε πάρα πολύ καλά και την ευαισθησία τη δική μου και του Υπουργείου Παιδείας για ανήλικους μαθητές, οι οποίοι τίθενται υπό την προστασία της δικαιοσύνης και όχι υπό τον έλεγχο της δικαιοσύνης. Το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά. Έχουμε ένα πλαίσιο δικαίου ανηλίκων, το οποίο μας δίνει τη δυνατότητα να κατοχυρώσουμε τα δικαιώματα των ανηλίκων παιδιών, ακόμη και όταν -εάν έχουν- εμπλακεί σε παραβατικές πράξεις.
Κανένας μα κανένας μαθητής –αυτό τουλάχιστον μπορώ να επιβεβαιώσω από την έλλειψη καταγγελιών- δεν έχει γίνει αντικείμενο προσαγωγής από την Εισαγγελία ή από την Αστυνομία στη συγκεκριμένη περιοχή. Εάν έχετε αντίθετη καταγγελία, ευχαρίστως θα το διερευνήσουμε και να ξέρετε ότι θα είμαστε απόλυτοι στην προστασία των παιδιών όπως τουλάχιστον οι δικονομικές εγγυήσεις το απαιτούν σήμερα.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Ευχαριστούμε, και εμείς.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό και εκεί εγώ θα περίμενα ότι τουλάχιστον, όχι απλά θα είχαμε συμφωνήσει στη διαδικασία, αλλά θα λέγαμε ότι υπάρχει μία ασφαλιστική δικλείδα. Διότι από τη στιγμή που θα υπάρξει αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, αυτή θα αποτελέσει το έδαφος για την αξιολόγηση η οποία θα γίνει βάσει του Προεδρικού Διατάγματος, μια αξιολόγηση η οποία δεν μπορεί να απέχει πάρα πολύ από την αυτοαξιολόγηση. Για ποιο λόγο; Διότι δεν μπορούν οι ίδιοι οι άνθρωποι, οι σχολικοί σύμβουλοι, οι διευθυντές, να αξιολογούν με διαφορετικό τρόπο τα ίδια πράγματα.
Δεύτερον, θεσπίζουμε την Α.ΔΙ.Π.. Για ποιο λόγο; Ακριβώς για να μπορεί να εκδικάζει ενστάσεις. Ακριβώς για να μην είναι ούτε ο Υπουργός ούτε ο Γενικός Γραμματέας ούτε κάποιο άλλο από τα εμπλεκόμενα μέρη αυτό το οποίο θα έρθει να εκδικάσει σε δεύτερο βαθμό την οποιαδήποτε ένσταση αμφισβήτησης του εκπαιδευτικού. Σας το λέω και από πεποίθηση νομική για την ασφάλεια δικαίου, η οποία πρέπει να υπάρξει ως προϋπόθεση για να πετύχει η αξιολόγηση. Προσωπικά θέλω να πετύχει η αξιολόγηση.
Πέρα από το περιβάλλον της αξιολόγησης, το οποίο χρειάζεται εμπιστοσύνη και αυτοαξιολόγηση, πέρα από τη θεσμοθέτηση της Α.ΔΙ.Π., εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι αυτή αξιολόγηση που θα έρθει με το Προεδρικό Διάταγμα να έχει σαφή κριτήρια και να μπορεί να σκιαγραφεί με πληρότητα το εκπαιδευτικό έργο. Άρα, τι γίνεται σήμερα; Τα κριτήρια αυτά αποτυπώνουν καλές πρακτικές. Προσφέρουν ένα συνεχές αναπτυξιακό πλαίσιο για τον εκπαιδευτικό. Παρέχουν στον εκπαιδευτικό πλαίσιο αυτοαξιολόγησης. Αποτελούν έναν κοινό τόπο επί του οποίου ανταλλάσσονται επιχειρήματα μεταξύ του αξιολογούμενου και του εκπαιδευτικού.
Κοιτάξτε, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι κάτι άλλο. Αναφερθήκατε σε δυο καίρια προβλήματα αυτή τη στιγμή του ν. 4024 και αυτό βρίσκεται ακόμη σε συζήτηση. Γιατί; Η αξιολόγηση πρέπει να είναι συνδεδεμένη με το βαθμολόγιο. Διότι –διαφορετικά- γιατί αξιολογούμε; Για να πούμε ότι όλοι είναι καλοί ή όλοι είναι κακοί; Δεν θα πρέπει να υπάρξει μια αποτίμηση αυτού, ο οποίος έχει περισσότερα προσόντα, έχει περισσότερο προσφέρει στην εκπαίδευση από τον άλλο που έχει λιγότερα; Όχι! Το πρόβλημά μας είναι η κρησάρα. Το πρόβλημα το οποίο συζητούμε με το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης είναι ότι μπορούμε να εφαρμόσουμε αξιολογητικά συστήματα για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους. Οι εκπαιδευτικοί δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι σαν τους υπόλοιπους.
Επομένως, από τον Β’ προς τον Α’ βαθμό δεν μπορεί να εξελίσσεται μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό, γιατί στην ουσία για τον εκπαιδευτικό –και το πιστεύω αυτό, το έχω συζητήσει με τον Υπουργό κ. Μανιτάκη- είναι αντικίνητρο. Άρα, εμείς θέλουμε να δώσουμε κίνητρα στον εκπαιδευτικό, έτσι ώστε να βελτιώσει το έργο του.
Στη δευτερολογία μου θα εξηγήσω και τις άλλες πτυχές αυτής της πολιτικής.
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Η συνάδελφος κ. Παναγιώτα Δριτσέλη έχει το λόγο για τρία λεπτά.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, οι διαβεβαιώσεις για αγνές προθέσεις και για προσπάθεια αναβάθμισης του εκπαιδευτικού έργου νομίζω ότι δεν πείθουν κανέναν πια. Ξέρουμε πολύ καλά ότι η αξιολόγηση θα χρησιμοποιηθεί κατά γράμμα ως εργαλείο διαλογής των εκπαιδευτικών σε προακτέους και μη προακτέους με ό,τι συνέπειες αυτό μπορεί να έχει.
Επιπλέον, σας βλέπουμε με μονομερείς ενέργειες και με παράκαμψη της Βουλής συνεχώς σε τόσο σοβαρά ζητήματα και καταλαβαίνουμε ότι η λειτουργία του Υπουργείου Παιδείας πλέον καθορίζεται από τις επιταγές των δανειστών και των κλιμακίων των τεχνοκρατών της τρόικας, οι οποίοι εξακολουθούν να πειραματίζονται με τη δημόσια παιδεία και εν γένει με το δημόσιο συμφέρον.
Το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, κύριε Υπουργέ, επιτρέπει τις απολύσεις των εκπαιδευτικών παρά τα όσα διατείνεστε. Στο άρθρο 95 της τελευταίας έκδοσης του Υπαλληλικού Κώδικα προβλέπεται η απόλυση για όσους συγκεντρώνουν δυο αρνητικές κρίσεις.
Επιπλέον, η μισθολογική και βαθμολογική στασιμότητα προβλέπεται από την πρώτη αρνητική κρίση στο σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος. Εν τω μεταξύ, ευνουχίζετε την ελεύθερη βούληση, υπονομεύετε τη συνεργασία, την αλληλεγγύη και το διάλογο ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς. Προάγετε τον ανταγωνισμό μεταξύ τους, προάγετε τον ανταγωνισμό μεταξύ των σχολικών μονάδων.
Με άλλα λόγια, η αξιολόγησή σας με τελείως αντιεπιστημονικά κριτήρια προσπαθεί να αποτιμήσει το έργο των εκπαιδευτικών και όχι να δώσει λύσεις και να απαντήσει σε υφιστάμενα προβλήματα ή έστω σε προβληματικές συμπεριφορές. Οι βαθμολογίες, οι οποίες φυσικά είναι εμπνευσμένες από νεοφιλελεύθερες στρατηγικές, συναρτώνται με εσφαλμένες μεταβλητές, όπως είναι η σχολική διαρροή και η βαθμολογική επίδοση.
Θα ήθελα να σας παραπέμψω σε διεθνή βιβλιογραφία, η οποία τεκμηριώνει ότι η σχολική αποτυχία συναρτάται από διάφορους άλλους παράγοντες –εκτός από τη δουλειά του εκπαιδευτικού- όπως η φτώχεια, τα μνημόνια, η υποχρηματοδότηση και ο κοινωνικός αποκλεισμός, για τα οποία δεν βλέπουμε να κάνετε κάτι και από τα οποία πηγάζει ουσιαστικά το πρόβλημα αυτή τη στιγμή στην εκπαίδευση.
Στο ΣΥΡΙΖΑ εκκινούμε από την επιστημονικότητα μιας θέσης και με κριτήριο πάντα τον άνθρωπο –απάντηση σε όλες τις ερωτήσεις για εμάς είναι ο άνθρωπος- και λέμε πολύ απλά ότι η βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού σχετίζεται με τη βελτίωση της θέσης του εκπαιδευτικού. Τι εννοούμε λέγοντας βελτίωση της θέσης του εκπαιδευτικού; Εννοούμε φυσικά καλύτερες συνθήκες δουλειάς, εργασιακή ασφάλεια, εκπαιδευτική ελευθερία.
Οι νεοφιλελεύθερες θέσεις του ΟΑΣΑ και άλλων διεθνών οργανισμών, τους οποίους αντιγράφετε, είναι επιστημονικά εσφαλμένες και πολιτικά αυτή τη στιγμή κατασκευασμένες. Η αποτίμηση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου εμπεριέχει όχι τον καταναγκασμό σίγουρα, ούτε τις πυραμιδικές σχέσεις εξουσίας, εμπεριέχει την ελεύθερη συναίνεση και τη συλλογική αλληλεπίδραση.
Κύριε Υπουργέ, σας ζητούμε και σας καλούμε να αποσύρετε άμεσα όλα αυτά τα νομοθετήματα που εκβιάζουν τη σχολική διαδικασία και στα οποία εναντιώνεται ολόκληρη η επιστημονική κοινότητα. Σας καλούμε να δεσμευτείτε ενώπιον της Βουλής ότι ούτε ένας εκπαιδευτικός δεν πρόκειται να απολυθεί με τη δικαιολογία αυτού του στρεβλού συστήματος αξιολόγησης. Ζητούμε την απόσυρση όλων των μνημονιακών αυτών νομοθετημάτων και την άμεση αποδέσμευση επαρκών οικονομικών πόρων για την ελληνική παιδεία, την οποία έχουμε ανάγκη για την ανασυγκρότηση της χώρας αυτή τη στιγμή. Καταλαβαίνω ότι σας είναι πάρα πολύ δύσκολο, διότι ξέρουμε ότι τους προϋπολογισμούς τους γράφουν αυτή τη στιγμή τα κλιμάκια της τρόικας και εσείς απλά τους υπογράφετε.
Μια και μιλάμε για εκπαιδευτικές διαδικασίες, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα θέμα και πραγματικά θα ήθελα να απαντήσετε, κύριε Υπουργέ. Δεν ξέρω εάν έχετε ενημερωθεί σχετικά -θα πω μόνο δυο λόγια- με αφορμή τα γνωστά γεγονότα στις Σκουριές εδώ και λίγες ημέρες. Η Αστυνομία και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία έχουν επιδοθεί σε μια απαράδεκτη τακτική, όπου καλούν και ανακρίνουν τους μαθητές.
Καταλαβαίνετε ότι πρόκειται για ένα αδιανόητο γεγονός, όπου στο γενικότερο πλαίσιο εκφοβισμού και τρομοκράτησης στην περιοχή, στοχοποιούνται ουσιαστικά και ασκείται ψυχολογική βία στους μαθητές, με δυσμενείς συνέπειες –όπως καταλαβαίνετε- και στην ψυχοσύνθεση των παιδιών και στην παιδαγωγική διαδικασία.
Είναι προφανές ότι τα παιδιά χρησιμοποιούνται ως ένα άλλο μέσο καταστολής και τρομοκράτησης της εκεί κοινωνίας, η οποία διεκδικεί τα δίκαια αιτήματά της. Πρέπει οπωσδήποτε, κύριε Υπουργέ, να υψώσουμε μια ασπίδα προστασίας απέναντι στα παιδιά και σας καλούμε, αφενός να καταγγείλετε το γεγονός και αφετέρου να πράξετε τα δέοντα, προκειμένου να παυθούν τέτοιου είδους ενέργειες.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Σας ευχαριστούμε κι εμείς.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): Κυρία Δριτσέλη, θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι η λογική σας είναι πολύ εξωτική για τη σοβαρότητα του θέματος. Δηλαδή, ποιες είναι οι μονομερείς ενέργειες;
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχόμενου.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): Το γεγονός ότι ακριβώς επειδή πρόκειται για μια Ανεξάρτητη Αρχή, θελήσαμε αυτό να γίνει με μια τροπολογία σε νομοσχέδιο, δηλαδή να έρθει ως τροπολογία και να το ψηφίσουμε; Δεν υπάρχει καμμία δυσκολία σε αυτό.
Εκεί πραγματικά θα ήθελα και τη δική σας θέση για το εάν χρειάζεται ή όχι μια Ανεξάρτητη Αρχή για τη διασφάλιση της ποιότητας. Αν η μνήμη μου δεν με απατά, επειδή έχουμε μελετήσει με προσοχή το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την παιδεία, εσείς το λέτε λογοδοσία των εκπαιδευτικών. Αλλά κάπου θα πρέπει να λογοδοτούν και κάποιος θα πρέπει να έρθει μετά, τουλάχιστον, για να εγγυάται ότι η διαδικασία είναι βάση διαφανών κριτηρίων...
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Είπα για αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): ... και πάνω απ’ όλα ότι η διαδικασία είναι δίκαιη. Διότι αυτό το οποίο προσπαθούμε να διασφαλίσουμε, δεχόμενοι και την κριτική για ενδεχόμενες παραλείψεις ή για ενέργειες, οι οποίες δεν είναι σωστές, είναι να το συζητήσουμε. Να συζητήσουμε τα κριτήρια και τη διαδικασία, η οποία θα έχει μια κοινότητα στόχου, ότι δηλαδή θα αποδεχθούμε το βασικό, πως η αξιολόγηση χρειάζεται. Αυτή τη στιγμή αμφισβητείται ακόμη και η ύπαρξη ή η χρησιμότητα της αξιολόγησης, γι’ αυτό λέω ότι ίσως αυτό να ανταποκρίνεται σε μια εξωτική κριτική.
Αναφερθήκατε σε έρευνες διεθνών οργανισμών. Θα σας πω ότι το Διεθνές Κέντρο Ποιότητας του Εκπαιδευτικού Έργου επιβεβαιώνει ότι η αξιολόγηση με διαβαθμισμένα κριτήρια, δηλαδή με μετρήσιμα κριτήρια, αποτελεί για τους εκπαιδευτικούς ένα δίκαιο μέσο αξιολόγησης. Αυτό, λοιπόν, το οποίο επιλέξαμε να κάνουμε είναι ότι μεταξύ των άλλων προσεγγίσεων, οι οποίες είναι απόλυτα ποσοτικές, προτείνουμε μια προσέγγιση, η οποία θα συνδυάζει ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια, έτσι ώστε τα κριτήρια αυτά να μας βοηθήσουν για να αποτυπώσουμε καλύτερα το δυναμισμό του εκπαιδευτικού έργου.
Θα δείτε ότι ακόμα και σε σχέση με το σχέδιο υπάρχουν προσαρμογές. Και γιατί υπάρχουν προσαρμογές; Διότι η συζήτηση η οποία γίνεται με τον εκπαιδευτικό κόσμο δίνει συχνά τη δυνατότητα να ξανασκεφθούμε ποιος αξιολογεί τι. Και γι’ αυτό είπα προηγουμένως ότι μας ενδιαφέρει πάνω απ’ όλα να υπάρχει ένα πλαίσιο αξιολόγησης, το οποίο να δίνει τη δυνατότητα για περαιτέρω ανάπτυξη του εκπαιδευτικού έργου.
(Στο σημείο αυτό κτυπά το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Στις δυο παρατηρήσεις που κάνατε, θα απαντήσω αμέσως. Από τη μια πλευρά προβλέπονται απολύσεις. Απολύσεις προβλέπονται γενικότερα για το δημόσιο. Η αξιολόγηση ακόμα και σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης. Βεβαίως και συνεπάγεται μια στασιμότητα σε σχέση με την εξέλιξη κάποιου. Όμως, συνεπάγεται και κάτι παραπάνω. Συνεπάγεται ένα κίνητρο, το οποίο είναι η βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου, διότι από την άλλη πλευρά θα υπάρχουν και υπάρχουν -προβλέπονται σήμερα, προβλέπονται μέσω της Α.ΔΙ.Π- όλα αυτά τα προγράμματα. Επειδή πιστεύετε και πιστεύουμε ότι όλοι οι άνθρωποι δεν έχουν τις ίδιες δυνατότητες, πρέπει όμως να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες.
Αυτό το οποίο εμείς θα κατοχυρώσουμε είναι ότι αυτός ο οποίος ενδεχομένως να μην έχει βαθμολογηθεί κατάλληλα, να έχει την υποστήριξη μέσα από επιμορφωτικά προγράμματα, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις όχι της αξιολόγησης, αλλά του εκπαιδευτικού έργου.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΔΡΙΤΣΕΛΗ: Το θέμα είναι τι εφόδια δίνει.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Κυρία συνάδελφε, ξέρετε ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα τέτοιου διαλόγου τώρα.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού): Τελειώνω, με την παρατήρηση που κάνατε για την προσαγωγή μαθητών.
Ξέρετε πάρα πολύ καλά και την ευαισθησία τη δική μου και του Υπουργείου Παιδείας για ανήλικους μαθητές, οι οποίοι τίθενται υπό την προστασία της δικαιοσύνης και όχι υπό τον έλεγχο της δικαιοσύνης. Το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά. Έχουμε ένα πλαίσιο δικαίου ανηλίκων, το οποίο μας δίνει τη δυνατότητα να κατοχυρώσουμε τα δικαιώματα των ανηλίκων παιδιών, ακόμη και όταν -εάν έχουν- εμπλακεί σε παραβατικές πράξεις.
Κανένας μα κανένας μαθητής –αυτό τουλάχιστον μπορώ να επιβεβαιώσω από την έλλειψη καταγγελιών- δεν έχει γίνει αντικείμενο προσαγωγής από την Εισαγγελία ή από την Αστυνομία στη συγκεκριμένη περιοχή. Εάν έχετε αντίθετη καταγγελία, ευχαρίστως θα το διερευνήσουμε και να ξέρετε ότι θα είμαστε απόλυτοι στην προστασία των παιδιών όπως τουλάχιστον οι δικονομικές εγγυήσεις το απαιτούν σήμερα.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Δραγασάκης): Ευχαριστούμε, και εμείς.